در گوشه و کنار بافت باستانی اصفهان آثار ارزشمندی از تاریخ این شهر مشاهده میشود. خیابان چهارباغ اصفهان که مانند بزرگراهی از میان برخی از جاذبههای اصلی اصفهان میگذرد، یکی از مهمترین آثار اصفهان است. با ما در هف هشتاد همراه شوید و چهارباغ عباسی و بناهای تاریخی این مسیر را بهتر بشناسید.
معرفی چهارباغ اصفهان
چهارباغ اصفهان یکی از معروفترین آثار باستانی ایران و از دیدنیهای شهر اصفهان به شمار میرود. این چهارباغ در واقع مجموعهای از چند چهارباغ بوده که یکی از آنها به نام کل مجموعه نامگذاری شده است. قدمت این خیابان تاریخی به دوره صفویه میرسد و در دوره قاجاریه مورد بیتوجهی قرار گرفت. این خیابان زیبا امروزه یکی از گذرگاههای اصلی شهر به حساب میآید و بسیاری از جاذبههای اصفهان را در خود جای داده است.
خیابان چهارباغ اصفهان کجاست؟
چهارباغ عباسی از 33 پل شروع میشود و به سمت شمال شهر امتداد دارد. چهارباغ بالا نیز از 33 پل شروع و به سمت جنوب شهر تا دروازه شیراز ادامه دارد. در واقع پل تاریخی سی و سه خیابان چهارباغ بالا و چهارباغ عباسی را به هم وصل میکند. تردد در چهارباغ با وسایل نقلیه عمومی امکانپذیر است.
ایستگاه مترو میدان امام حسین در ضلع شمالی ابتدای خیابان چهارباغ قرار گرفته است و ایستگاه اتوبوس میدان امام حسین نیز گزینه خوبی برای رسیدن به این خیابان محسوب میشود. اما هنگام استفاده از خودروی شخصی، باید مراقب ترافیک منطقه در ساعات شلوغی باشید.
تاریخچه چهارباغ عباسی
چهارباغ عباسی و چهارباغ بالا پس از پایتخت شدن اصفهان در زمان شاه عباس اول و به دستور وی ساخته شدند. در گذشته از زایندهرود آب میگذشت و در گذرگاهها نیز حوضهایی ساخته میشد. در این خیابان مسیر مخصوصی برای سوارکاران وجود داشت و درختان چنار در دو طرف خیابان به موازات خیابان و در دو ردیف کاشته میشد.
در زمان صفویه، تمام راه منتهی به رودخانه با باغهای باشکوهی پوشیده شده بود که برای ساختن عمارتها بین اشراف مشترک بودند. البته عموم مردم نیز این حق را داشتند که از باغها لذت ببرند و از میوههای آن استفاده کنند. در ضلع غربی خیابان، باغهای هشت بهشت و تاکستان و در سمت شرق خیابان، باغهای بلبل، توت و درویشان قرار داشت. به جز کاخ هشت بهشت که در زبان محلی به «باغ هشتگشه» معروف است بقیه باغها به کلی ویران شدهاند.
معماری چهارباغ عباسی و باغ های آن
چهارباغ اصفهان نه تنها از نظر تاریخی بسیار مهم است، بلکه از نظر معماری یکی از باشکوهترین و ارزشمندترین آثار اصفهان محسوب میشود. البته چهارباغ اصفهان در طول تاریخ تغییرات زیادی کرده است. پس چرا چهارباغ و علامت عدد چهار چیست؟
از قدیم الایام عدد چهار در معماری و هنر ایرانی بسیار مهم و تاثیرگذار بوده است. در واقع این عدد بیانگر چهار عنصر اصلی حیات (آب، باد، خاک و آتش) است که در نزد ایرانیان مقدس و پاک شمرده میشود. به همین دلیل در معماری و ساخت بناها بسیار تحت تأثیر این تعداد قرار گرفتند.
بهترین اشکال در نقشههای معماری اولیه از شماره چهار پیروی میکردند و به همین دلیل حیاط بسیاری از بناهای قبل و بعد از اسلام در چهار قسمت ساخته میشد. در زمان صفویه باغهای زیادی در اصفهان ایجاد شد که معماری آنها بر اساس شکل 4 باغ بود و از این عدد پیروی میکرد. چهارباغ اصفهان نیز یادگاری از همین دوره است.
گفته میشود اولین باغ ایرانی به شکل چهارباغ، باغ پاسارگاد بوده که به دستور کوروش کبیر ساخته شده است. در گذشته برای ساخت باغ از دو روش استفاده میشد:
بیشتر بخوانیم: اصفهان مسجد شاه هم برو…
اولین روش ساخت باغ
در این روش یک مسیر اصلی در داخل باغ ایجاد کردند که به چهار قسمت با گذرگاهها و مسیرهای فرعی تقسیم میشد. چهارباغ عباسی اصفهان به این شکل ساخته شده است.
روش دوم ساخت باغ
در این روش که کاملتر از روش اول است، کل باغ توسط دو مسیر تقاطع به چهار قسمت تقسیم شده و در محل تقاطع حوضی ایجاد میشود. این حوض عنصر مرکزی بود. هر یک از این چهار قسمت به نوبه خود به چهار قسمت دیگر با گذرگاههای متقاطع تقسیم میشد و بر اساس مساحت باغ این تقسیمبندی تا حد امکان ادامه پیدا میکرد. باغ گلشن طبس نمونهای از این بنا است.
اگر عاشق چنین باغهای زیبایی هستید که ناگهان از دل شهر شلوغ بیرون میآیند، در سفرهای داخلی به شیراز سری به باغ ارم که مملو از سروهای سرسخت و درختان تودرتو است نیز بزنید.
معرفی بهترین جاهای دیدنی اصفهان
بررسی چهارباغ عباسی اصفهان از دید گردشگران خارجی
طبق اسناد و مدارکی که سیاحان و سفرنامهنویسان عصر صفوی حفظ کردهاند، چهارباغ تنها راه ارتباطی باغها و کاخها نبوده، بلکه محل استراحت و آرامش اعیان و عموم مردم بوده است. یکی از سفرنامه نویسان به نام کمپفر (Kaempfer) در مورد چهارباغ چنین میگوید:
«مردم برای رهایی از خستگی کار در چهارباغ اصفهان استراحت میکردند. صاحبان کافهها و پانسیونها تشک و فرش روی پلها انداختهاند تا مردم روی آن استراحت کنند. مردم هنگام قلیان کشیدن و صرف نوشیدنی روی این تشکها مینشینند و اجرای خوانندگان و شاعران را تماشا میکنند و اوقات خود را به بهترین شکل میگذرانند و وقتی هوا خیلی گرم میشود به سردخانه قهوهخانهها میروند».
دیدنی های خیابان چهارباغ عباسی اصفهان
در ابتدای خیابان چهارباغ به دروازه دولت میرسید که کاخ و باغ معروف هشت بهشت در آن قرار دارد. مدرسه چهارباغ با نهر و چنار بلند و کهنسال در چند قدمی هشت بهشت است. در چند قدمی ابتدای خیابان سپه عمارت دیدنی چهلستون خودنمایی میکند. علاوه بر این در چهارباغ میتوانید به کافه رادیو یکی از معروفترین کافههای اصفهان واقع در کوچه سپاهان، نبش کوچه ارفعی، روبروی سینما سپاهان مراجعه کنید.
رستوران های چهارباغ عباسی
در مسیر چارباغ عباسی و اطراف چارباغ به تعداد دلخواه کافه و رستوران پیدا خواهید کرد. چهارباغ یکی از بهترین مکانها برای استراحت در اصفهان است. در این بخش میخواهیم تعدادی از معروفترین و بهترین رستورانهای چهارباغ عباسی را به شما معرفی کنیم:
رستوران شهرزاد
اگر میخواهید در رستورانی با دکوراسیون و فضای سنتی و آینههای رنگارنگ غذاهای لذیذ میل کنید، به رستوران شهرزاد در ابتدای خیابان عباس آباد بروید. رستوران شهرزاد با بیش از 60 سال فعالیت، لذیذترین غذاهای ایرانی و سنتی اصفهان را با کیفیتی عالی به مشتریان خود عرضه میکند.
بریانی شاد
بریانی غذای اصیل اصفهان است که در بسیاری از رستورانهای این شهر سرو میشود، اما بریانی شاد طعم متفاوتی دارد و حتما باید آن را امتحان کنید. بریانی شاد ابتدای خیابان طالقانی یک مکان معروف و معمولاً بسیار شلوغ است، اما اگر کمی صبر کنید، طعمی شگرف را میچشید.
بیشتر بخوانیم: 9 تا از بهترین کافه های اصفهان برای تولد
پاساژها و مراکز خرید چهارباغ اصفهان
در دو طرف خیابان چهارباغ از ابتدا تا انتها مغازهها، مراکز خرید و پاساژهای زیادی وجود دارد و همه چیز در این خیابان پیدا میشود. انواع مواد غذایی، پوشاک، جواهرات، عتیقهجات، صنایع دستی، لوازم هنری و …. خلاصه هر چیزی که بخواهید در چهارباغ و مراکز خرید آن پیدا میکنید. اگر از گردش در پاساژها لذت میبرید و به خرید علاقه دارید، چهارباغ برای خرید بسیار مناسب است.
برخی از بهترین و معروفترین مراکز خرید چهارباغ عبارتند از:
- مرکز خرید عالی قاپو
- مجتمع تجاری چهارباغ
همچنین بازار هنر چهارباغ در کنار هشت بهشت یکی از قدیمیترین گذرهای اصفهان است که معماری چشمگیر و منحصربهفردی دارد. در بازار هنر میتوانید جواهرات هنرمندان اصفهانی را خریداری کنید. حتی اگر قصد خرید ندارید، حتما باید از این بازار دیدن کنید.
هتل های معروف چهارباغ اصفهان
برخی از هتلهای اصفهان خود از جاذبههای گردشگری محسوب میشوند، زیرا معماری فوق العادهای دارند و هنر و تاریخ اصفهان را در خود جای دادهاند:
هتل عباسی
هتل عباسی یکی از آن هتلهای خاص و یکی از معروفترین هتلهای اصفهان است. هتل عباسی واقع در چهارباغ اصفهان، خیابان آمادگاه، نه تنها یک هتل زیبا و مجلل بلکه یک اثر تاریخی نیز است. این هتل در واقع یک کاروانسرای قدیمی بود که در سال ۱۳۳۶ به هتلی باشکوه و مدرن تبدیل شد.
اتاقها و سوئیتها در این هتل دارای تزئینات شگفتانگیز و معماری سنتی هستند و اقامت در آنها به تجربهای فراموشنشدنی و متفاوت برای مسافران تبدیل میشود. رستورانهای متعدد، سفرهخانهها و کافههای سنتی، سالنهای متعدد سمینار و ضیافت، مجموعه ورزشی با استخر، سونا، گرداب، ماساژ و سالن بدنسازی بخشی از امکانات هتل عباسی هستند.
هتل پارسیان عالی قاپو
هتل پارسیان عالی قاپو یکی دیگر از هتلهای معروف و خوب اصفهان است که در خیابان چهارباغ اصفهان قرار دارد. این هتل یک بار در سال ۱۳۹۶ بازسازی شد تا خدمات بهتری به مسافران ارائه دهد.
اگر میخواهید در سفر به اصفهان اقامتی راحت در یک هتل را تجربه کنید، هتل عالی قاپو میتواند انتخاب خوبی برای شما باشد. از امکانات این هتل میتوان به رستورانهای ایرانی و ایتالیایی، کافی شاپ، استخر و سونا اشاره کرد. نزدیکی هتل عالی قاپو به جاذبههای دیدنی اصفهان از مزیتهای اصلی این هتل است.
بیشتر بخوانیم: معرفی کاخ چهلستون
بهترین زمان برای سفر به چهارباغ اصفهان
خیابان چهارباغ اصفهان در هر فصلی از جذابیت و زیبایی خاصی برخوردار است. در فصل بهار میتوانید در این مسیر دلپذیر قدم بزنید یا روی نیمکتهایی در سایه درختان سرسبز استراحت کنید. در فصل پاییز، چهارباغ عباسی به مکانی بسیار جذاب تبدیل میشود و رنگآمیزی برگ درختان، پسزمینهای چشمنواز برای عکاسی ایجاد میکند.
سخن پایانی
گاهی اوقات یک جاذبه و مکان گردشگری در یک شهر آنقدر خاص و منحصربهفرد است که همین امر به تنهایی میتواند دلیل و انگیزهای برای مردم برای سفر به آن شهر باشد. خیابان چهارباغ اصفهان مکانی خاص است که فکر قدم زدن در آن میتواند شما را وسوسه کند تا چمدانهای خود را ببندید.
در هر زمان از سال و در هر مکانی که در حال خواندن این مقاله هستید، توصیه میکنیم سفر خود به اصفهان را به تعویق نیندازید و هر چه زودتر به خیابان چهارباغ بروید و مطمئن باشید پشیمان نمیشوید.