شرایط دریافت و تمدید پاسپورت و گذرنامه در سال 1401

در دنیای امروز به دلیل گسترش و بهبود عملکرد خطوط هوایی، مسافرت رفتن به یکی از تفریح‌های لذت‌بخش تبدیل شده‌است. زمانی که قصد سفر به یکی از کشورهای خارجی را داشته باشید مهم‌ترین اقدامی که باید انجام دهید دریافت یا تمدید پاسپورت است. بی‌توجهی به این موضوع ممکن است همه نقشه‌ها و برنامه‌ریزی‌هایتان را با مشکل روبرو کند.

پاسپورت جواز خروج از کشور و ورود به کشورهای دیگر است و یک مدرک بین‌المللی برای تایید هویت شما در کشورهای دیگر است. گذرنامه معادل فارسی پاسپورت است و هر دو واژه دارای مفهوم یکسانی هستند. این مدرک به صورت یک دفترچه، حاوی اطلاعاتی مثل نام و نام خانوادگی، محل و تاریخ تولد، تاریخ صدور و انقضا، شماره گذرنامه، عکس و امضا است. دریافت و تمدید گذرنامه کار بسیار ساده‌ای است اما احتمال دارد ابهاماتی در مورد آن داشته باشید.

انواع پاسپورت

در ایران، برای خروج از کشور 3 نوع پاسپورت وجود دارد:

پاسپورت گردشگری

گذرنامه یا پاسپورت گردشگری که با نام گذرنامه توریستی هم شناخته می‌شود؛ عمومی‌ترین نوع گذرنامه است که به قصد سفر، تحصیل و امور تجاری صادر می‌شود.

پاسپورت دیپلماتیک

این نوع گذرنامه برای دیپلمات‌ها و مسئولین سیاسی کشور صادر می‌شود که قوانین خاصی برای صدور این پاسپورت وجود دارد.

پاسپورت خدمت

پاسپورت خدمت، مخصوص کارمندان دولت است که بتوانند ماموریت‌های کاری خود را به راحتی خارج از کشور انجام دهند. این نوع پاسپورت هم قوانین خاصی برای خود دارد.

برای دریافت یا تمدید گذرنامه به کجا مراجعه کنیم؟

گذرنامه‌ها برای مدت محدودی اعتبار دارند و بعد از آن باید دوباره تمدید و تعویض شوند. البته تعویض یک گذرنامه فقط برای مواقعی که تاریخ اعتبار آن تمام شده‌ باشد نیست. شما باید در هر یک از موارد زیر برای تعویض یا تمدید گذرنامه خود اقدام کنید.

• گم‌شدن گذرنامه
• صدمات فیزیکی واردشده به گذرنامه
• پرشدن صفحات گذرنامه (که امروزه به دلیل صدور ویزاهای الکترونیکی احتمال پر شدن صفحات بسیار نادر است)
• هر گونه تغییر در نام و نام خانوادگی و اطلاعات هویتی دارنده گذرنامه
• در صورتی که می‌خواهید فرزندانتان را از گذرنامه خود جدا کنید

اولین اقدامی که باید برای تعویض یا تمدید گذرنامه انجام دهید، جمع‌آوری مدارک مورد نیاز و مراجعه به نزدیک‌ترین شعبه پلیس 10+ است که پس از طی مراحل آن می‌توانید گذرنامه جدید خود را دریافت کنید.

چه مدارکی برای دریافت یا تمدید گذرنامه نیاز داریم؟

شخصی که قصد دریافت یا تمدید گذرنامه دارد باید شخصا به شعب پلیس 10+ مراجعه کند و مدارک خود را ارائه بدهد. اگر قصد دارید برای فرزندان خود گذرنامه بگیرید باید آن‌ها نیز همراه شما به پلیس +10 مراجعه کنند. مدارک لازم برای تمدید پاسپورت که باید هنگام مراجعه به پلیس 10+ به همراه داشته باشید در شرایط جاری کشور شامل موارد زیر است:

• اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه
• اجازه محضری پدر یا قیم برای افراد زیر 18 سال
• اجازه محضری همسر برای بانوان متاهل

بانوانی که همسر آن‌ها فوت‌ شده است باید اصل گواهی فوت یا شناسنامه باطل‌ شده همسر خود را تحویل بدهند. بانوان مطلقه باید اصل طلاق‌نامه خود را ارائه بدهند.

• تصویر بیومتریک (اثر انگشت)
• متقاضیان دریافت پاسپورت که زیر 15 سال دارند باید گواهی اشتغال به تحصیل و دفترچه بیمه خود را به همراه داشته باشند.
• متقاضیان بالای 15 سال باید شناسنامه عکس‌دار داشته باشند.
• متقاضیان دریافت گذرنامه که متولد خارج از کشور هستند باید مدارک ورود خود را هم ارائه بدهند.
• ارائه اصل کارت پایان خدمت هوشمند به همراه کپی آن برای آقایان.

آقایانی که بالای 50 سال سن دارند نیازی به ارائه کارت پایان خدمت ندارند.

• دانشجویان و دانش‌آموزان، برای خروج از کشور باید از محل تحصیل خود نامه بگیرند و به سازمان وظیفه ملی ارائه بدهند.
• گواهی اشتغال به تحصیل، وثیقه و سپرده مالی برای افرادی که مشمول خدمت سربازی هستند الزامی است.
• افراد بازنشسته نظامی که 5 سال از بازنشستگی آن‌ها نگذشته است باید از حفاظت یگان نامه بگیرند و آن‌هایی که این 5 سال را گذرانده‌اند باید اصل و کپی کارت کانون بازنشستگان را ارائه بدهند.

لازم است این نکته را بدانید که مدارک لازم برای تمدید گذرنامه با دریافت آن برای اولین بار هیچ تفاوتی نداشته و تمامی مراحل مشابه است. تنها تفاوتی که تمدید نسبت به دریافت اولین بار گذرنامه دارد ارائه گذرنامه قبلی است.

 عکس گذرنامه باید چه شرایطی داشته باشد؟

عکسی که برای دریافت گذرنامه ارائه می‌دهید باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد تا پذیرفته شود.

• پس زمینه عکس باید سفید باشد.
• عکس واضح، بدون روتوش‌های زیاد و سایه روشن باشد.
• برای خانم‌ها باید حجاب کامل رعایت شود و تنها گردی صورت معلوم باشد.
• بدون آرایش غلیظ باشد و عکس‌هایی با آرایش نامتعارف قبول نمی‌شوند.
• بدون عینک و زیورآلات باشد.
• از مقنعه یا روسری ساده و بدون طرح استفاده شود.
• تمام اجزای صورت و دو گوش آقایان باید واضح باشد.
• موها به سبکی ساده، مرتب باشند.
• عکس آقایان با پیراهنی یقه‌دار، ساده و بدون طرح باشد.
• آقایان از پوشیدن لباس‌های سفید یا سبز خودداری کنند و پوشیدن لباس روحانیت برای روحانیون منعی ندارد.
• برای کودکان بالای 5 سال داشتن حجاب الزامی است.
• عکسی که ارائه می‌دهید نباید بیشتر از 1 سال از گرفتن آن گذشته باشد.

متقاضیان اخذ گذرنامه می‌توانند در شعب پلیس 10+ عکس خود را بگیرند. اگر جز 5 گروه زیر هستید، نمی‌توانید در این شعب کارهای مربوط به عکس بیومتریک خود را انجام دهید.

• افرادی که تحت شیمی درمانی هستند.
• افرادی که جراحتی در سر دارند.
• کودکان زیر سه سال
• اقلیت‌های مذهبی با محاسن خاص
• افرادی که روی صورت عمل زیبایی داشته‌اند و دوره درمانشان تمام نشده‌است.

هزینه دریافت گذرنامه چقدر است؟

ممکن است قبل از این که برای دریافت پاسپورت و گذرنامه اقدام کنید سوالاتی در مورد هزینه‌های آن داشته باشید. از زمانی که به شعب پلیس 10+ مراجعه و برای دریافت پاسپورت و گذرنامه اقدام می‌کنید باید مراحلی را طی کنید که هر کدام هزینه‌هایی را در بردارند و این هزینه‌ها به طور سالیانه تغییر می‌کنند. هزینه‌ صدور گذرنامه شامل موارد زیر است. این هزینه‌ها تا زمان نگارش این مطلب معتبر هستند و ممکن است در زمان مراجعه شما به پلیس + ۱۰ دستخوش تغییر شوند:

• هزینه انگشت‌نگاری 15000 تومان
• هزینه دادرسی 20000 تومان
• هزینه دفتر 33000 تومان
• هزینه‌های مربوط به سازمان نیروی انتظامی 75000 تومان
• هزینه‌های مربوط به شهرداری 3750 تومان
• احراز هویت و عکس 42000 تومان

شما در مجموع برای صدور گذرنامه به همراه هزینه پست در سال 1401، باید 204000 تومان هزینه کنید. هزینه تعویض یا تمدید گذرنامه شامل:

• اخذ شناسه گذرنامه 1000 تومان
• هزینه‌های مربوط به سازمان شهرداری 3750 تومان
• هزینه‌های تمدید پاسپورت 100000 تومان
• هزینه‌های مربوط به گذرنامه‌های مفقودی 42861 تومان

در مجموع، هزینه تمدید پاسپورت 1401 حدود 120 هزار تومان می‌شود. باید این نکته را بدانید که این مبالغ را باید از طریق دستگاه کارتخوان در شعب پلیس 10+ پرداخت کنید.

مراحل اخذ گذرنامه

شما به راحتی در کمتر از یک ساعت می‌توانید کارهای درخواست گذرنامه را انجام دهید. مراحلی که باید برای دریافت گذرنامه در شعب پلیس 10+ طی کنید شامل موارد زیر است:

• مدارکی که پیش‌تر توضیح دادیم را به متصدی تحویل دهید.
• فرم گذرنامه را از متصدی دریافت و پر کنید.
• به باجه عکاسی مراجعه و برای گرفتن عکس و اثر انگشت الکترونیکی خود اقدام کنید.
• هزینه‌های مورد نیاز را پرداخت کنید.
• رسیدی که در انتهای درخواست خود دریافت می‌کنید را برای دریافت گذرنامه از پستچی نگه دارید.

چه مدت طول می کشد تا گذرنامه را بگیریم؟

بعد از این که تمام مراحل دریافت یا تمدید گذرنامه را به درستی طی کردید ظرف 10 روز گذرنامه جدید به آدرس شما توسط اداره پست ارسال می‌شود. البته اگر برای دریافت گذرنامه مفقودی اقدام کرده باشید حدود 20 روز زمان می‌برد تا گذرنامه آماده شود. به این نکته توجه داشته باشید که رسید تایید را باید به مامور پست ارائه بدهید چرا که بدون این رسید، گذرنامه به شما تحویل داده نمی‌شود.

چگونه صدور پاسپورت را پیگیری کنیم؟

در صورتی که بعد از انجام مراحل دریافت پاسپورت، می‌خواهید بدانید صدور آن در چه مرحله‌ای است ولی فرصت مراجعه به شعب پلیس 10+ را ندارید، می‌توانید از سامانه پیامکی 1100 استفاده کنید و یا شماره #110* را شماره‌گیری و وضعیت پاسپورت و گذرنامه خود را استعلام و پیگیری کنید. شما همچنین می‌توانید از طریق اپلیکیشن پلیس من وضعیت صدور پاسپورت و گذرنامه خود را پیگیری کنید.

مدت زمان اعتبار گذرنامه

طبق قانون، تمام مدارکی که هویت شما را نشان می‌دهند دارای تاریخ انقضا هستند. پاسپورت یا گذرنامه هم بعد از گذشت 5 سال باید دوباره تمدید شود. برخی از افراد بر این باورند که باید گذرنامه منقضی شده باشد تا آن را تمدید کرد. این موضوع صحت دارد اما بهتر است قبل از منقضی شدن گذرنامه به شعب پلیس 10+ مراجعه و برای تمدید گذرنامه با اعتبار بالای یکسال اقدام کنید. چرا که برای بسیاری از سفرهای خارجی، گذرنامه با اعتبار بیش از ۶ ماه مورد نیاز است.

چه افرادی نمی‌توانند گذرنامه دریافت کنند؟

بهتر است بدانید که به بعضی از افراد گذرنامه تعلق نمی‌گیرد. طبق قوانین کسانی که دارای شرایط زیر هستند نمی‌توانند گذرنامه یا پاسپورت دریافت کنند.

• افرادی که سوءپیشینه دارند اجازه خروج از کشور را ندارند.
• افرادی که به دستور مقام قضایی اجازه خروج از کشور را ندارند.
• افرادی که به ادارات مالیات، دادگستری یا ثبت اسناد بدهکار هستند.
• افرادی که با خروج از کشور به حکومت آسیب می‌رسانند.

در آخر

اصلی‌ترین مدرک سفر به خارج از کشور گذرنامه است. چرا که دریافت ویزا برای افراد دارای گذرنامه معتبر مقدور است. در این مطلب تمام مراحل و شرایطی که برای اخذ گذرنامه الزامی است را بیان کردیم، اکنون می‌توانید با آگاهی کامل برای دریافت و تمدید گذرنامه اقدام کرده و سفر بعدی خود را برنامه‌ریزی کنید.